Yasa tasarısıyla; medya kuruluşlarında, toplam yabancı sermaye payı,
ödenmiş sermayenin yüzde 50'sini geçemeyecek. Yabancı bir gerçek veya
tüzel kişi, en fazla iki medya kuruluşuna doğrudan ortak olabilecek.
Yayınlar, Türkçe olacak ancak Türkçe dışındaki dil ve lehçelerde de
yayın yapılabilecek.
-Yeni düzenlemeyle; siyasi partiler,
sendikalar, meslek kuruluşları, kooperatifler, birlikler, dernekler,
vakıflar, mahalli idareler ve bunlar tarafından kurulan veya bunların
doğrudan veya dolaylı ortak oldukları şirketler ile sermaye piyasası
kurumları ve bu aracı kurumlara doğrudan veya dolaylı ortak olan gerçek
ve tüzel kişilere yayın lisansı verilemeyecek. Bu kuruluşlar, medya
hizmet sağlayıcı kuruluşlara doğrudan veya dolaylı ortak olamayacak.
-Dini
tören yayını içine, hiçbir şekilde reklam ve tele-alışveriş yayını
yerleştirilemeyecek. Alkol ve tütün ürünleri için hiçbir şekilde ticari
iletişime izin verilemeyecek.
Yasayla; radyo, televizyon ve
isteğe bağlı yayın hizmetlerinin düzenlenmesi ve denetlenmesi, medya
hizmet sağlayıcıların idari, mali ve teknik yapıları ve yükümlülükleri
ile Radyo ve Televizyon Üst Kurulunun kuruluşu, teşkilatı, görev, yetki
ve sorumluluklarına ilişkin usul ve esasları belirliyor. Türkiye
Cumhuriyeti topraklarında yerleşik olarak veya yargı yetkisi altında,
her türlü teknik, usul ve araçlarla ve her ne isim altında olursa olsun
elektromanyetik dalgalar veya diğer yollarla yapılan radyo, televizyon
ve isteğe bağlı yayın hizmetleriyle ilgili hususları da kapsıyor.
Radyo
Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında hazırlanan,Radyo
Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), yasasında değişiklik öngören tasarı bu
hafta TBMM Anayasa Komisyonu'nda ele alınacak.
51 maddelik
tasarıyla RTÜK'ün yapısı yeniden düzenleniyor. Tasarıyla; medya
kuruluşlarında, toplam yabancı sermaye payı, ödenmiş sermayenin yüzde
50'sini geçemeyecek. Yabancı bir gerçek veya tüzel kişi, en fazla iki
medya kuruluşuna doğrudan ortak olabilecek. Yayınlar, Türkçe olacak
ancak Türkçe dışındaki dil ve lehçelerde de yayın yapılabilecek.
Buna
göre, medya hizmet sağlayıcısı, merkez bürosunun Türkiye'de bulunması
ve yayın hizmetlerine ilişkin editoryal kararların Türkiye sınırları
içinde alınıyor olması durumunda Türkiye'de yerleşik kabul edilecek.
Yayın
hizmetlerinin alımı ve yeniden iletimi serbest olacak. Bir medya hizmet
sağlayıcı kuruluşun aynı yayın hizmetini uydu, kablo ve karasal gibi
farklı ortamlardan değişiklik yapmaksızın eş zamanlı olarak iletmesi
yeniden iletim olarak kabul edilmeyecek.
Yayınlar, Türkçe olacak
ancak Türkçe dışındaki dil ve lehçelerde de yayın yapılabilecek.
Yayınların
içeriğine ve yayınlanmasına önceden müdahale edilemeyecek ve
denetlenemeyecek.
Medya hizmet sağlayıcılar, künye bilgilerini,
iletişim adresini, izleyici temsilcisinin adını ve iletişim bilgilerini
RTÜK'e bildirmek ve internet sitelerinde yayınlamak zorunda olacak.
NEFRET
DUYGULARI OLUŞTURMAYACAK, ÇOCUKLAR ŞİDDETE ÖZENDİRİLMEYECEK
Yayın
hizmetleri; Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin varlık ve bağımsızlığına,
devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğüne, Atatürk ilke ve
inkılaplarına aykırı olamayacak; ırk, dil, din, cinsiyet, sınıf, bölge
ve mezhep farkı gözeterek toplumu kin ve düşmanlığa tahrik edemez veya
toplumda nefret duyguları oluşturamayacak. Terörü övemeyecek ve teşvik
edemeyecek, terör örgütlerini güçlü veya haklı gösteremeyecek.
Yayınlar,
çocuklara karşı istismar ve şiddeti özendiremeyecek; güçsüzlere ve
özürlülere karşı ayrımcılık, istismar ve şiddeti teşvik edemeyecek.
Alkol, tütün ürünleri ve uyuşturucu gibi bağımlılık yapıcı madde
kullanımı ile kumar oynamayı özendirici nitelikte olamayacak. Müstehcen
olamayacak; cinsiyet eşitliğine ters düşen, kadınlara yönelik baskıları
teşvik eden ve kadını istismar eden programlar içeremeyecek; şiddeti
özendirici veya kanıksatıcı olamayacak.
DİNİ TÖRENLER
Dini
tören yayını içine, hiçbir şekilde reklam ve tele-alışveriş yayını
yerleştirilemeyecek. Alkol ve tütün ürünleri için hiçbir şekilde ticari
iletişime izin verilemeyecek.
Bir program tamamen veya kısmen
destek görmüşse, bu husus programın başında, program içindeki reklam
kuşaklarına giriş ve çıkışta ve programın sonunda uygun ibarelerle
belirtilecek.
Televizyon kuruluşları, çocuk yayınlarında çizgi
filmlere yer vermeleri halinde, çizgi filmlerin en az yüzde 20'si, diğer
çocuk programlarının en az yüzde 40'ı Türkiye'de üretilmiş olacak.
SERMAYE
PAYI
Üst Kurul, toplum için büyük önem arz eden ulusal
ve uluslararası olayları; ülke geneline şifresiz ve ücretsiz yayın yapan
televizyon kanallarından canlı veya banttan yayınlanmasını temin etmek
amacıyla önemli olaylar listesi hazırlayarak ilan edecek.
Gerçek
ve tüzel kişiler, kendileri hakkında şeref ve haysiyetlerini ihlal edici
veya gerçeğe aykırı yayın yapılması halinde, yayın tarihinden itibaren
60 gün içinde, üçüncü kişilerin hukuken korunan menfaatlerine aykırı
olmamak ve suç unsuru içermemek kaydıyla, düzeltme ve cevap yazısını
ilgili medya kuruluşuna gönderecek. Medya kuruluşları, düzeltme ve cevap
yazılarını aldıkları tarihten itibaren en geç 7 gün içinde
yayınlayacaklar.
Yayın lisansı; münhasıran radyo, televizyon ve
isteğe bağlı yayın hizmeti sunmak amacıyla kurulmuş anonim şirketlere
verilecek. Aynı şirket ancak bir radyo, bir televizyon ve bir isteğe
bağlı yayın hizmeti sunabilecek.
YABANCI SERMAYE YÜZDE
50'Yİ GEÇEMEYECEK
Bir medya kuruluşunda toplam yabancı
sermaye payı, ödenmiş sermayenin yüzde 50'sini geçemeyecek. Yabancı bir
gerçek veya tüzel kişi, en fazla iki medya hizmet sağlayıcı kuruluşa
doğrudan ortak olabilecek.
Şirket devir veya birleşme işlemlerinden
önce Üst Kuruldan gerekli bilgi ve belgelerle izin alınması ve devir
veya birleşme işleminin gerçekleşmesinden sonra otuz gün içinde Üst
Kurula bildirimi zorunlu olacak.
SENDİKA VE SİYASİ
PARTİLER TV KURAMAYACAK
Siyasi partiler, sendikalar,
meslek kuruluşları, kooperatifler, birlikler, dernekler, vakıflar,
mahalli idareler ve bunlar tarafından kurulan veya bunların doğrudan
veya dolaylı ortak oldukları şirketler ile sermaye piyasası kurumları ve
bu aracı kurumlara doğrudan veya dolaylı ortak olan gerçek ve tüzel
kişilere yayın lisansı verilemeyecek. TRT, karasal ortamdan
gerçekleştireceği yayın hizmetlerinin sayısını ve kapsama alanlarını Üst
Kurula bildirecek. Bu taleplerin hangi oranda karşılanacağına, frekans
planları çerçevesinde Üst Kurul karar verecek.
Kamu kurumlarının
ikaz, duyuru ve eğitim maksadıyla karasal radyo veya televizyon yayını
yapma talepleri TRT'den hizmet alınarak karşılanacak. TRT haricindeki
kamu kurumlarına, kanal veya frekans tahsisi yapılmayacak.
YAYINLARIN
İLETİMİ VE YETKİLENDİRME
Multipleks işletmecileri,
radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmetlerinin iletimi alanında
sadece Üst Kuruldan karasal yayın lisansı almış kuruluşlara hizmet
verebilecek.
Bu işletmeciler, Üst Kurulca durdurulmasına karar
verilen yayınların iletimini durdurmak zorunda olacak. Yapılan uyarıya
rağmen bu yayınları iletmeye devam eden multipleks işletmecilerinin
yayın iletim yetkisi, Üst Kurul tarafından iptal edilecek.
SEÇİM
DÖNEMİNDE YAYINLAR
Üst Kurul, medya hizmet
sağlayıcıların seçim dönemlerindeki yayınlarını, Yüksek Seçim Kurulunun
kararları doğrultusunda denetleyecek. Üst Kurulca, Yüksek Seçim Kurulu
kararlarına aykırı yayın yaptığı değerlendirilen programlara ait
kayıtlar ve izleme raporları, Yüksek Seçim Kuruluna gönderilecek.
Seçimlerde
oy vermenin başlayacağı saatten önceki 24 saat içinde, bir siyasi
partinin veya adayın lehinde veya aleyhinde seçmenlerin oyunu
etkileyebilecek nitelikte hiçbir haber, röportaj, kamuoyu araştırması,
anket, tahmin, mini referandum ve benzeri yayınlar yapılamayacak.
CEZALAR
Üst
Kurul, yayın ilkelerinnde belirtilen esaslara aykırı yayın yapan medya
hizmet sağlayıcı kuruluşun ihlale konu olan programının yayınını, 1 ile 5
kez arasında durdurabilecek.
Cezaya yol açan fiilde
sorumlulukları belirlendiği takdirde programın yapımcısı ve varsa
sunucusu da bu süre içinde hiçbir ad altında başka bir program
yapamayacak ya da sunamayacak. Yayını durdurulan programların yerine,
aynı yayın kuşağında ve ticari iletişim yayını içermeksizin, ilgili kamu
kurum ve kuruluşlarından Üst Kurulca temin edilen eğitim, kültür,
trafik, kadın ve çocuk hakları, gençlerin fiziksel ve ahlaki gelişimi,
uyuşturucu ve zararlı alışkanlıklarla mücadele, Türk dilinin güzel
kullanımı, çevre eğitimi, özürlü sorunları, sağlık ve benzeri kamuya
yararlı konularda programlar yayınlanacak.
ADLİ
YAPTIRIMLAR
Üst Kurul tarafından geçici olarak
durdurulmasına rağmen yayın yapan yöneticiler, 1 yıldan 2 yıla kadar
hapis ve 1000 günden 5 bin güne kadar adli para cezası ile
cezalandırılacak. İzinsiz olarak faaliyetine devam eden yayın cihaz ve
tesisleri, Üst Kurulca mühürlenerek kapatılacak. Öte yandan tasarıyla;
Üst Kurula, 670 kadro ihdas ediliyor.
ödenmiş sermayenin yüzde 50'sini geçemeyecek. Yabancı bir gerçek veya
tüzel kişi, en fazla iki medya kuruluşuna doğrudan ortak olabilecek.
Yayınlar, Türkçe olacak ancak Türkçe dışındaki dil ve lehçelerde de
yayın yapılabilecek.
-Yeni düzenlemeyle; siyasi partiler,
sendikalar, meslek kuruluşları, kooperatifler, birlikler, dernekler,
vakıflar, mahalli idareler ve bunlar tarafından kurulan veya bunların
doğrudan veya dolaylı ortak oldukları şirketler ile sermaye piyasası
kurumları ve bu aracı kurumlara doğrudan veya dolaylı ortak olan gerçek
ve tüzel kişilere yayın lisansı verilemeyecek. Bu kuruluşlar, medya
hizmet sağlayıcı kuruluşlara doğrudan veya dolaylı ortak olamayacak.
-Dini
tören yayını içine, hiçbir şekilde reklam ve tele-alışveriş yayını
yerleştirilemeyecek. Alkol ve tütün ürünleri için hiçbir şekilde ticari
iletişime izin verilemeyecek.
Yasayla; radyo, televizyon ve
isteğe bağlı yayın hizmetlerinin düzenlenmesi ve denetlenmesi, medya
hizmet sağlayıcıların idari, mali ve teknik yapıları ve yükümlülükleri
ile Radyo ve Televizyon Üst Kurulunun kuruluşu, teşkilatı, görev, yetki
ve sorumluluklarına ilişkin usul ve esasları belirliyor. Türkiye
Cumhuriyeti topraklarında yerleşik olarak veya yargı yetkisi altında,
her türlü teknik, usul ve araçlarla ve her ne isim altında olursa olsun
elektromanyetik dalgalar veya diğer yollarla yapılan radyo, televizyon
ve isteğe bağlı yayın hizmetleriyle ilgili hususları da kapsıyor.
Radyo
Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında hazırlanan,Radyo
Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), yasasında değişiklik öngören tasarı bu
hafta TBMM Anayasa Komisyonu'nda ele alınacak.
51 maddelik
tasarıyla RTÜK'ün yapısı yeniden düzenleniyor. Tasarıyla; medya
kuruluşlarında, toplam yabancı sermaye payı, ödenmiş sermayenin yüzde
50'sini geçemeyecek. Yabancı bir gerçek veya tüzel kişi, en fazla iki
medya kuruluşuna doğrudan ortak olabilecek. Yayınlar, Türkçe olacak
ancak Türkçe dışındaki dil ve lehçelerde de yayın yapılabilecek.
Buna
göre, medya hizmet sağlayıcısı, merkez bürosunun Türkiye'de bulunması
ve yayın hizmetlerine ilişkin editoryal kararların Türkiye sınırları
içinde alınıyor olması durumunda Türkiye'de yerleşik kabul edilecek.
Yayın
hizmetlerinin alımı ve yeniden iletimi serbest olacak. Bir medya hizmet
sağlayıcı kuruluşun aynı yayın hizmetini uydu, kablo ve karasal gibi
farklı ortamlardan değişiklik yapmaksızın eş zamanlı olarak iletmesi
yeniden iletim olarak kabul edilmeyecek.
Yayınlar, Türkçe olacak
ancak Türkçe dışındaki dil ve lehçelerde de yayın yapılabilecek.
Yayınların
içeriğine ve yayınlanmasına önceden müdahale edilemeyecek ve
denetlenemeyecek.
Medya hizmet sağlayıcılar, künye bilgilerini,
iletişim adresini, izleyici temsilcisinin adını ve iletişim bilgilerini
RTÜK'e bildirmek ve internet sitelerinde yayınlamak zorunda olacak.
NEFRET
DUYGULARI OLUŞTURMAYACAK, ÇOCUKLAR ŞİDDETE ÖZENDİRİLMEYECEK
Yayın
hizmetleri; Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin varlık ve bağımsızlığına,
devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğüne, Atatürk ilke ve
inkılaplarına aykırı olamayacak; ırk, dil, din, cinsiyet, sınıf, bölge
ve mezhep farkı gözeterek toplumu kin ve düşmanlığa tahrik edemez veya
toplumda nefret duyguları oluşturamayacak. Terörü övemeyecek ve teşvik
edemeyecek, terör örgütlerini güçlü veya haklı gösteremeyecek.
Yayınlar,
çocuklara karşı istismar ve şiddeti özendiremeyecek; güçsüzlere ve
özürlülere karşı ayrımcılık, istismar ve şiddeti teşvik edemeyecek.
Alkol, tütün ürünleri ve uyuşturucu gibi bağımlılık yapıcı madde
kullanımı ile kumar oynamayı özendirici nitelikte olamayacak. Müstehcen
olamayacak; cinsiyet eşitliğine ters düşen, kadınlara yönelik baskıları
teşvik eden ve kadını istismar eden programlar içeremeyecek; şiddeti
özendirici veya kanıksatıcı olamayacak.
DİNİ TÖRENLER
Dini
tören yayını içine, hiçbir şekilde reklam ve tele-alışveriş yayını
yerleştirilemeyecek. Alkol ve tütün ürünleri için hiçbir şekilde ticari
iletişime izin verilemeyecek.
Bir program tamamen veya kısmen
destek görmüşse, bu husus programın başında, program içindeki reklam
kuşaklarına giriş ve çıkışta ve programın sonunda uygun ibarelerle
belirtilecek.
Televizyon kuruluşları, çocuk yayınlarında çizgi
filmlere yer vermeleri halinde, çizgi filmlerin en az yüzde 20'si, diğer
çocuk programlarının en az yüzde 40'ı Türkiye'de üretilmiş olacak.
SERMAYE
PAYI
Üst Kurul, toplum için büyük önem arz eden ulusal
ve uluslararası olayları; ülke geneline şifresiz ve ücretsiz yayın yapan
televizyon kanallarından canlı veya banttan yayınlanmasını temin etmek
amacıyla önemli olaylar listesi hazırlayarak ilan edecek.
Gerçek
ve tüzel kişiler, kendileri hakkında şeref ve haysiyetlerini ihlal edici
veya gerçeğe aykırı yayın yapılması halinde, yayın tarihinden itibaren
60 gün içinde, üçüncü kişilerin hukuken korunan menfaatlerine aykırı
olmamak ve suç unsuru içermemek kaydıyla, düzeltme ve cevap yazısını
ilgili medya kuruluşuna gönderecek. Medya kuruluşları, düzeltme ve cevap
yazılarını aldıkları tarihten itibaren en geç 7 gün içinde
yayınlayacaklar.
Yayın lisansı; münhasıran radyo, televizyon ve
isteğe bağlı yayın hizmeti sunmak amacıyla kurulmuş anonim şirketlere
verilecek. Aynı şirket ancak bir radyo, bir televizyon ve bir isteğe
bağlı yayın hizmeti sunabilecek.
YABANCI SERMAYE YÜZDE
50'Yİ GEÇEMEYECEK
Bir medya kuruluşunda toplam yabancı
sermaye payı, ödenmiş sermayenin yüzde 50'sini geçemeyecek. Yabancı bir
gerçek veya tüzel kişi, en fazla iki medya hizmet sağlayıcı kuruluşa
doğrudan ortak olabilecek.
Şirket devir veya birleşme işlemlerinden
önce Üst Kuruldan gerekli bilgi ve belgelerle izin alınması ve devir
veya birleşme işleminin gerçekleşmesinden sonra otuz gün içinde Üst
Kurula bildirimi zorunlu olacak.
SENDİKA VE SİYASİ
PARTİLER TV KURAMAYACAK
Siyasi partiler, sendikalar,
meslek kuruluşları, kooperatifler, birlikler, dernekler, vakıflar,
mahalli idareler ve bunlar tarafından kurulan veya bunların doğrudan
veya dolaylı ortak oldukları şirketler ile sermaye piyasası kurumları ve
bu aracı kurumlara doğrudan veya dolaylı ortak olan gerçek ve tüzel
kişilere yayın lisansı verilemeyecek. TRT, karasal ortamdan
gerçekleştireceği yayın hizmetlerinin sayısını ve kapsama alanlarını Üst
Kurula bildirecek. Bu taleplerin hangi oranda karşılanacağına, frekans
planları çerçevesinde Üst Kurul karar verecek.
Kamu kurumlarının
ikaz, duyuru ve eğitim maksadıyla karasal radyo veya televizyon yayını
yapma talepleri TRT'den hizmet alınarak karşılanacak. TRT haricindeki
kamu kurumlarına, kanal veya frekans tahsisi yapılmayacak.
YAYINLARIN
İLETİMİ VE YETKİLENDİRME
Multipleks işletmecileri,
radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmetlerinin iletimi alanında
sadece Üst Kuruldan karasal yayın lisansı almış kuruluşlara hizmet
verebilecek.
Bu işletmeciler, Üst Kurulca durdurulmasına karar
verilen yayınların iletimini durdurmak zorunda olacak. Yapılan uyarıya
rağmen bu yayınları iletmeye devam eden multipleks işletmecilerinin
yayın iletim yetkisi, Üst Kurul tarafından iptal edilecek.
SEÇİM
DÖNEMİNDE YAYINLAR
Üst Kurul, medya hizmet
sağlayıcıların seçim dönemlerindeki yayınlarını, Yüksek Seçim Kurulunun
kararları doğrultusunda denetleyecek. Üst Kurulca, Yüksek Seçim Kurulu
kararlarına aykırı yayın yaptığı değerlendirilen programlara ait
kayıtlar ve izleme raporları, Yüksek Seçim Kuruluna gönderilecek.
Seçimlerde
oy vermenin başlayacağı saatten önceki 24 saat içinde, bir siyasi
partinin veya adayın lehinde veya aleyhinde seçmenlerin oyunu
etkileyebilecek nitelikte hiçbir haber, röportaj, kamuoyu araştırması,
anket, tahmin, mini referandum ve benzeri yayınlar yapılamayacak.
CEZALAR
Üst
Kurul, yayın ilkelerinnde belirtilen esaslara aykırı yayın yapan medya
hizmet sağlayıcı kuruluşun ihlale konu olan programının yayınını, 1 ile 5
kez arasında durdurabilecek.
Cezaya yol açan fiilde
sorumlulukları belirlendiği takdirde programın yapımcısı ve varsa
sunucusu da bu süre içinde hiçbir ad altında başka bir program
yapamayacak ya da sunamayacak. Yayını durdurulan programların yerine,
aynı yayın kuşağında ve ticari iletişim yayını içermeksizin, ilgili kamu
kurum ve kuruluşlarından Üst Kurulca temin edilen eğitim, kültür,
trafik, kadın ve çocuk hakları, gençlerin fiziksel ve ahlaki gelişimi,
uyuşturucu ve zararlı alışkanlıklarla mücadele, Türk dilinin güzel
kullanımı, çevre eğitimi, özürlü sorunları, sağlık ve benzeri kamuya
yararlı konularda programlar yayınlanacak.
ADLİ
YAPTIRIMLAR
Üst Kurul tarafından geçici olarak
durdurulmasına rağmen yayın yapan yöneticiler, 1 yıldan 2 yıla kadar
hapis ve 1000 günden 5 bin güne kadar adli para cezası ile
cezalandırılacak. İzinsiz olarak faaliyetine devam eden yayın cihaz ve
tesisleri, Üst Kurulca mühürlenerek kapatılacak. Öte yandan tasarıyla;
Üst Kurula, 670 kadro ihdas ediliyor.